یکی از دغدغه همیشگی مصرف کنندگان و نیازمندان سیستم های گرمایشی و سرمایشی انتخاب بین انواع سیستم های موجود و قابل بهره برداری می باشد. البته که تنوع سیستم های تهویه مطبوع برای انعطاف پذیری در انتخاب این سیستم برای تامین آسایش و بار های سرمایشی و گرمایشی می باشند و هر سیستم ویژگی ها ، محاسن و معایب منحصر به فرد خود را دارد. در این مقاله تلاش داریم فن کویل یونیت ها و رادیاتور را مقایسه نماییم تا انتخاب بین این دو نوع تجهیز برای مصرف کنندگان سهل تر شود .
مقایسه رادیاتور و فن کویل بر اساس نوع مکانیزم انتقال حرارت
همانطور اطلاع دارید انتقال حرارت دارای سه مکانیزم رسانش یا هدایت ، همرفت یا جا به جایی و تشعشع یا تابش می باشد . در سیستم رادیاتور انتقال حرارت با مکانیزم رسانش انجام می گیرد و البته اختلاف دما سطح رادیاتور و هوای محیط باعث ایجاد جریان همرفتی با سرعت بسیار پایین نیز می شود . در سیستم فن کویل به علت وجود فن و ایجاد جریان اجباری هوا عمده انتقال حرارت با مکانیزن همرفتی البته با کنترل سرعت مناسب می باشد و عملا می شود نتیجه گیری کرد که انتقال حرارت توسط فن کویل ها بسیار پر سرعت تر از رادیاتور می باشد . این خصوصیت برای مکان هایی که زمان بهره برداری دایمی ندارن مثال ویلا های ییلاقی و همچنین ادارات که نیمی از روز خالی از سکنه می باشند بسیار پر کاربرد است.
عملکرد فصلی و کنترل رطوبت
از آنجایی که فن کویل ها قابلیت انتقال سرمایش را به وسیله تامین آب سرد توسط چیلر نیز دارند امکان با خنک کردن هوای محل مورد نظر باعث کاهش رطوبت نیز می گردند و عملا امکان رطوبت زدایی و کنترل رطوبت نسیبی را دارند و از طرفی رادیاتور ها یک تجهیز صرفا گرمایشی هستند و از این قابلیت محروم می باشند.
قابلیت کنترل دما
کنترل دما در رادیاتور با توجه به تامین جریان آب گرم از منبع گرمایی صرفا توسط شیر های ترموستاتیکی در ورودی آب گرم به این تجهیز می باشد که البته این شیرها عمکرد دقیق ندارند و به واسطه خرابی زیاد ، آنچنان مرسوم و محبوب نمی باشند از طرفی کنترل دما در فن کویل توسط ترموستات ها صورت میگیرد که انواع مختلفی از این ترموستات ها ( دیجیتال – آنالوگ ) در بازار وجود دارد . ترموستات وظیفه تنظیم دما و کنترل آن را به واسطه قطع فن در فن کویل و یا قطع جریان آب به واسطه شیر سه طرفه دارد.
محل نصب و جانمایی
رادیاتور در هر نوعی ( فولادی ،آلومینیومی پره ای ، آلومینیومی یکپارچه و …) به صورت زمینی جانمایی می گردند در حالیکه فن کویل انواع مختلفی دارند و تقریبا با هر نوع جانمایی مانند دیواری ، زمینی ، سقفی ، کانالی و انواع کستی قابلیت نصب دارند. البته که نوع سقفی توکار بسیار رایج تر می باشد.
تفاوت در متریال و ساخت
فنکویل به صورت مونتاژی تولید می شود در حقیقت بدنه این دستگاه ها با ورق و بوسیله دستگا های سی ان سی و لیزر و برش آماده می گردد و مبدل آن از نوع فین و لوله می باشد و معمولا با لوله مسی و فین های آلومینیومی ساخته می شود ، مجموعه موتور فن در انواع مختلف می باشد. گاها در برخی مدل ها بلوور ها از نوع پلاستیکی ABS و گاها فلزی می باشند. جنس سینی درین از نوع لعابی با عایق فوم و بعضی سازنده ها از جنس پلاستیکی تولید می گردد . رادیاتور ها در انواع مختلف به صورت ریختگی ساخته و تولید می شوند و متریال مورد استفاده با آلیاژ های مختلف مانند آلومینیومی ، فولادی و … ساخته و تولید می گردد.
نویز و صدا
رادیاتور ها هیچ آلودگی صوتی تولید نمی کنند و این یکی از بزرگترین حسن های آنها می باشد در مقابل فن کویل ها به واسطه فن موجود در تجهیز ، تولید نویز و صدا دارند و اغلب مصرف کنندگان این سیستم از این بابت ناراضی می باشند.
مصرف انرژی
رادیاتور ها همانطور که ذکر شده کاملا با گردش هوای طبیعی عمل می کنند و هیچگونه مصرف انرژی الکتریکی و یا گازی ندارند از طرفی فن کویل ها برای تامین نیروی برق موتور فن خود نیازمند انرژی الکتریکی می باشد. البته که توان فن ها حتی در بالاترین ظرفیت ها هم بسیار ناچیز می باشد.
قیمت اولیه
هر دو تجهیز با کیفیت های متنوع و مختلف تحت برند های مطرح در سراسر دنیا تولید و به فروش می رسند اما مقایسه قیمتی در ظرفیت مشابه برای تامین گرمایش یه محیط خاص و در نظر گرفتن کیفیت متناسب با هم رادیاتور ها بسیار ارزان تر از سیستم فن کویل می باشند.
مقاومت در برابر خوردگی
هر دو این تجهیزات با توجه به ساختار آنها قابلیت تقویت در برابر خوردگی را دارند برای مثال فن کویل ها در محیط های خورنده با پوشش رنگ کوره ای تقویت می گردند و همچنین رادیاتور های فولادی در این مکان ها به علت مستعد بودن در زنگ زدگی به کار برده نمی شوند و از رادیاتور های آلومینیومی استفاده می شود .
استفاده در مکان های با ارتفاع بیش از 3 متر
با توجه به اینکه هوای با درجه حرارت بالاتر همیشه به سمت بالا حرکت میکند. در حقیقت چگالی هوا با دمای پایین کمتر از هوا با دمای بالا می باشد . برخی از مدل های فن کویل در عملکرد گرمایشی محدودیت اجرایی دارند مانند فن کویل های کستی ، دیواری و حتی سقفی توکار البته می توان از فن کویل کانالی با استفاده از کانال مکش از نزدیکی کف استفاده کرد که اتفاقا بهترین عملکرد را در این کاربری ها دارند. رادیاتور ها در این تیپ از پروژها کاربرد چندان مطلوبی ندارند به دلیل اینکه تبادل دمایی برای حجم هوای بالایی می باشد و توان گرمایشی این سیستم نسبت به حجم اشغال آن بسیر کتر از فن کویل ها می باشد و به خصوص در پروژه های تجاری این مشکل به علت باز و بسته شدن درب ورودی خود نمایی می کند .
توان گرمایشی
با توجه به نکاتی از ساختار این دو تجهیز و مکانیزم انتقال حرارت آنها ذکر گردید می توان به راحتی نتیجه گیری کرد که فن کویل ها نسبت به حجمی که اشغال می کنند توان گرمایش بالاتری را در مقابل رادیاتور ها دارند.
سخن آخر
هدف ارایه مطالب در این مقاله برای انتخاب آگاهانه مصرف کنندگان و نیازمندان سیستم توزیع کننده گرمایش بین تجهیز رادیاتور و فن کویل می باشد که البته کارشاناسان شرکت آسا انرژی کارنو آماده ارایه مشاوره رایگان برای بهره برداران این سیستم ها می باشند.
