فن کویل یکی از رایجترین سیستمهای تهویه مطبوع میباشد و در ساختمانهای مسکونی ، اداری ، تجاری و صنعتی که منبع تولید سرما (چیلر) و منبع تولید گرما (دیگ آبگرم یا پکیج) دارند ، استفاده می شوند .
فن کویلها براساس دبی هوای خروجی آنها که فوت مکعب بر دقیقه (ft3/min) میباشد CFM (Cubic Foot/Minute)، نامگذاری میشوند .
فن کویلها از ظرفیت 200CFM تا بالای 2000CFM میباشند که در دستههای مختلفی قرار میگیرند که هر کدام کاربرد خاصی در صنعت تهویه مطبوع دارند .
حال به بررسی مزایا و معایب مدلهای مختلف فن کویلها میپردازیم و بررسی میکنیم نحوه انتخاب فن کویل مناسب بسته به شرایط ساختمان و از لحاظ معماری به چه صورت می باشد .
فن کویل سقفی توکار
فن کویل سقفی توکار دارای فشار استاتیکی پایین (Low Static Pressure) (20 تا 30 پاسکال) میباشند و به علت داشتن فشار استاتیکی پایین، صدای بسیار کمی دارند که در اتاقهای استراحت و منازل مسکونی که بایستی آسایش افراد ، بابت سطح صدا تامین گردد ، کاربرد فراوانی دارد .
این فن کویلها از کم ارتفاعترین و کم صداترین مدل فن کویلهای دنیا میباشند و به همین علت در صنعت تهویه مطبوع جهان بسیار پر فروش میباشند .
ارتقاع فن کویل های سقفی توکار حدود 20 سانتی متر می باشد .
فن کویلهای سقفی توکار به علت فشار استاتیکی پایین، قابلیت کانالکشی ندارند و از طریق پلنیوم باکس یا برزنت به دریچه هوا متصل میشوند .
فن کویل کانالی
فن کویلهای کانالی به دو دسته فن کویل کانالی با فشار متوسط (Medium Static Pressure) و فن کویل کانالی با فشار بالا (High Static Pressure) تقسیم میشوند .
هرچه ارتفاع سقف بالاتر یا مقدار کانالکشی طولانیتر باشد، نیاز به فشار استاتیکی بالاتری داریم، که این افزایش فشار استاتیکی باعث افزایش صدای تولیدی فن کویل کانالی نیز میشود .
پس در حالت کلی از فن کویل کانالی با فشار بالا (High Static Pressure) بهتر است در مکانهای تجاری و عمومیتر استفاده کرد که مقدار کانال کشی بیشتری دارند و از فنکویل کانالی فشار متوسط (Medium Static Pressure) میتوان در ادارات و منازل مسکونی به همراه کانالکشی بهره برد که سطح صدای تولیدی کمتری نسبت به فن کویل کانالی با فشار بالا دارند .
عموماً ارتفاع فن کویلهای کانالی و صدای آنها از فن کویلهای سقفی توکار بیشتر میباشد ولی با قابلیت کانالکشی میتوان هوای فن کویل کانالی را به چندین دریچه و فضا منتقل کرد .
فن کویل کاستی
فنکویلهای کاستی دارای قاب دکوراتیو میباشند که بدنه آنها در سقف کاذب نصب میشود. اغلب فن کویلهای کاستی دارای پمپ درین میباشند. فن کویلهای کاستی در سه نوع یک طرفه، دو طرفه و چهار طرفه تولید میشوند .
در سقفهایی که از تایلهای 60*60 سانتیمتر بهره برده شده، استفاده از فن کویلهای کاستی چهارطرفه به علت دسترسی بسیار مناسب به دستگاه ، بسیار مرسوم می باشد . در راهروهایی با عرض کم بهتر است از فن کویل کاستی دوطرفه استفاده شود. استفاده از فنکویلهای کاستی در سقفهای بالاتر از 5/3 متر توصیه نمیگردد . در برخی از واحدهای اداری و برخی از اتاقهای استراحت از فن کویل کاستی یک طرفه استفاده میشود که یکی از دلایل عمده آن، صدای بسیار کم فنکویلهای کاستی یک طرفه و ارتقاع کوتاه این نوع فن کویل ها ، حدود 25 سانتی متر میباشد .
فن کویل دیواری
فن کویل دیواری، فن کویلهایی هستند که برروی دیوار نصب میشوند. این فن کویلها نیاز به سقف کاذب ندارند.
برای فضاهایی که ارتفاع سقف پایین دارند یا امکان ایجاد سقف کاذب ندارند، بسیار پر کاربرد میباشند. استفاده از این فنکویلها در سقفهای بالاتر از 5/3 متر توصیه نمیشود . عموماً فن کویلهای دیواری پمپ درین ندارند و به صورت ثقلی درین آنها تخلیه میشود، ولی میتوان از پمپ درین جداگانه نیز بابت فنکویلهای دیواری استفاده کرد . در کل از فن کویلهای دیواری در فضاهایی با ارتفاع سقف کوتاه، فضاهایی بدون سقف کاذب و فضاهایی که امکان تخریب سقف ندارند، استفاده میشود .
فن کویل کانالی هوای تازه (Full Fresh)
فن کویلهای کانالی هوای تازه، مانند فن کویلهای کانالی میباشند ولی طراحی کویل آنها براساس ورود هوای تازه سرد یا گرم صورت میپذیرد، بدین ترتیب که با عبور هوای سرد زمستان یا گرم تابستان، دمای هوای عبوری از روی کویلهای آب گرم معتدل میگردد و اکسیژن را به فضاهای داخلی میرساند. از فن کویلهای هوای تازه اغلب در محیطهایی که نیاز به هوای تازه و اکسیژن رسانی به فضاها را دارند، مانند فضاهای اداری، تجاری ، سالن های اجتماعات ، فضاهای ورزشی کوچک و استخرهای خانگی استفاده میگردد .
فن کویل زمینی
فن کویلهای زمینی به دو صورت توکار و روکار تولید میگردند. مدل روکار دارای قاب دکوراتیو و مدل توکار بایستی با المان معماری پوشانیده شوند .
در گذشته استفاده از فن کویلهای زمینی به علت عدم نیاز به سقف کاذب و انجام لولهکشی از زمین بسیار مرسوم بود، ولی امروزه به علت نصب آنها برروی زمین، فضایی که اشغال میکند و راندمان سرمایش پایینتر نسبت به فن کویلهای سقفی، استفاده کمتری از آنها میشود .
در رابطه با راندمان پایین سرمایشی، فن کویل زمینی به علت اینکه هوا را از نزدیک سطوح زمین دریافت میکند و از قسمت بالای دستگاه هوای سرد و گرم را خارج میکند و چون چگالی هوای سرد بیشتر از هوای گرم است، هوای سرد تمایل دارد به سطوح پایینتری حرکت کند، پس در فصل تابستان بیشتر هوای سرد در سطوح پایین فضاها قرار میگیرند و باعث میشود راندمان سرمایشی مطلوب ایجاد نشود؛ ولی در حالت گرمایش راندمان بسیار بالایی دارد، چون سرما را از سطح زمین جمع آوری میکند و فضا را گرم میکند.
بنابراین استفاده از فن کویل زمینی در مناطق سردسیر کشور توصیه میگردد و در اغلب مناطق کشور که آب و هوای معتدل یا گرم دارند، بهتر است از فن کویلهای سقفی (سقفی توکار، کانالی، کاستی، …) استفاده گردد که گردش هوای آن از بالا انجام میگیرد و سرمایش مطلوبتری دارد.
نتیجهگیری
حال که با انواع مدلهای فن کویل آشنا شدیم و مزیت هر کدام را نسبت به هر ساختمان و فضا مورد بررسی قراردادیم، پس میتوانیم فن کویل مناسب را با توجه به همین شرایط ذکر شده انتخاب نماییم.
تیم طراحی شرکت آسا انرژی کارنو میتواند به عنوان مشاور و راهنما در انتخاب بهترین فن کویل مورد نیاز فضای شما در کنارتان باشد.