سیستم وی آر اف به عنوان سیستم تهویه مطبوع خانگی RAC و سیستم‌های تهویه مطبوع مرکزی CAC شناخته می‌شود. این سیستم‌ها همچنین به عنوان سیستم‌های غیر یکپارچه نیاز به لوله‌کشی حد واسط یونیت داخلی و یونیت خارجی دارند. در این مقاله، صفر تا صد لوله‌کشی سیستم‌های وی آر اف را آموزش خواهیم داد.
طراحی لوله کشی سیستم وی آر اف
سیستم‌های وی آر اف به دلیل تنوع در ظرفیت‌ها و مدل‌های یونیت داخلی، سایزینگ پیچیده‌تری نسبت به سیستم‌های اسپلیت و چیلرهای دوپارچه دارند. به همین دلیل، کمپانی‌های سازنده این تجهیزات نرم‌افزارهای اختصاصی برای طراحی این سیستم‌ها در اختیار نمایندگان و متقاضیان خود قرار داده‌اند.
برای مثال، کمپانی دایکین نرم‌افزار VRV XPRESS، کمپانی ال‌جی نرم‌افزار LATS و کمپانی مدیا نرم‌افزار VRF SELECTION را برای آسودگی تیم‌های اجرایی خود به بازار عرضه کرده‌اند.
نحوه کار این نرم‌افزارها تقریبا مشابه یکدیگر است. در ادامه، گام به گام طراحی یک سیستم وی آر اف را به صورت تیتروار ارائه خواهیم داد.
- محاسبه بارهای سرمایشی و گرمایشی: این محاسبه با در نظر گرفتن استقلال دمایی، کاربری و نیاز مصرف‌کننده نهایی انجام می‌شود. محاسبه بار با استفاده از نرم‌افزارهای محاسباتی مانند کریر هپ انجام می‌گیرد.
- انتخاب یونیت داخلی: باید یونیت داخلی را متناسب با ظرفیت بار سرمایشی یا گرمایشی (بسته به بار بیشتر) انتخاب کرد. اگر سیستم وی‌آر‌اف باید گرمایش فضای مورد نظر را تأمین کند، باید این موضوع را در نظر گرفت. مدل یونیت داخلی معمولاً توسط کارفرما و تیم معماری پروژه به تأمین‌کننده اعلام میگردد.
- انتخاب یونیت خارجی: پس از انتخاب جانمایی یونیت‌های داخلی، انتخاب یونیت خارجی بر اساس فاکتورهای ظرفیت، شرایط آب و هوایی و نسبت ظرفیت یونیت‌های داخلی به خارجی صورت می‌گیرد. این نسبت معمولاً بر اساس نوع کاربری متغیر است و فاکتورهای دیگری نیز در انتخاب تاثیر دارند.
- پس از انتخاب تجهیزات مسیر لوله کشی از یونیت خارجی تا آخرین و دورترین یونیت داخلی ، ترتیب قرار گیری یونیت ها ترسیم می گردد.
- با جانمایی و جایگذاری یونیت های داخلی و خارجی ، نرم افزار سایزینگ اتصالات و لوله ها را برای شما محاسبه می کند.
بیشتر بخوانید: تعمیر داکت اسپلیت دایکین
اجرا لوله کشی سیستم های وی آر اف
نکات اجرایی نصب و لوله کشی سیستم های بسیار زیاد و گاها بسیار تخصصی می باشد در این مقاله تلاش می کنیم نکات اجرایی را به تفکیک ارایه دهیم و همچنین ظوابط و توصیه های کمپانی های سازنده که به بهبود کار و عملکرد دستگاه می پردازد را عنوان نماییم:
- لوله ها : جنس لوله ها که از جنس لوله های مسی و نوع آن ها بستگی به سایز آن می تواند از نوع شمش یا کلاف باشد . معمولا تا لوله های سایز ¾ اینچ از نوع کلاف و نرم می باشد و سایز های بزرگتر به صورت شمش و سخت می باشد. ضخامت لوله ها نیز بنا به توصیه کمپانی های سازنده می بایستی تهویه گردد
- عایق کاری :عایق کاری لوله ها طبق استاندارد و ضخامت مطلوب با توجه به شرایط آب و هوایی انتخاب میگردد به عنوان مثال کمپانی دایکین توصیه می کند در شرایطی که در دمای 32 درجه سانتیگراد رطوبت نسبی بالای 80 درصد داشته باشیم باید از عایق 20 میلی متری برای لوله گاز استفاده کنیم. برخی برند ها توصیه می کنند که عایق ها به طور کامل با نوار پرایمر محافظت شوند و برخی فقط در اتصال شاخه های عایق توصیه به نوار کردن دارند. (در قسمت درز ها ) در هر دو حالت نوار کردن باید به شکلی انجام گیرد که ضخامت عایق تحت الشعاع قرار نگیرد.
- اتصالات :وجه تمایز بارز لوله کشی سیستم های وی آر اف با دیگر سیستم های تبریدی استفاده از اتصالات مخصوص با کاربری سه راهی برای انشعاب گیری می باشد در زمان استفاده باید دقت کرد که این اتصالات یا به اصلاح رفنت جوینت ها ( (REFNET JOINT وای برنچ (Y-BRANCH ) ویا سپریشن مخصوص به کمپانی دستگاه های باشد در حقیقت هر کمپانی اتصالات مخصوص به خود را دارد و از استفاده از اتصالات متفرقه جدا خودداری فرمایید.
- کابل فرمان : کابل فرمان در سیستم های وی آر اف معمولا دو رشته می باشد و البته نکته مهم این است که کابل باید از نوع شیلد دار باشد. کابل فرمان به صورت لوپ بین یونیت های داخلی اجرا میگردد این عمل عیب یابی را ساده می کند
- جوشکاری لوله ها : بدون شک با وجود اتصالات در لوله کشی وی آر اف بر خلاف سیستم های اسپلیت جوشکاری اجتناب ناپذیر می باشد. با توجه به اینکه سیستم های وی آر اف از مبرد R410a و حساسیت های این مبرد به رطوبت ،ایجاب می کند که تمامی محافظت های لازم در زمان اجرا و لوله کشی و به خصوص جوشکاری انجام گردد.نکته بسیار مهم و قابل توجه این است که در جوشکاری لوله های مسی توصیه می شود در زمان جوشکاری مقدار کمی گاز ازت ( به اندازه ای که روی پوست دست احساس شود ) در لوله جریان داشته باشد که این امر از باقی ماندن اکسید در لوله جلوگیری می کند.
- ساپورت‌گیری برای لوله‌های مسی: در استانداردهای مختلف، فاصله ساپورت‌گیری لوله‌های مسی اعداد متفاوتی عنوان شده است که تفاوت چندانی با یکدیگر ندارند. مهم است که کار ساپورت‌گیری با دقت انجام شود تا بار استاتیکی و دینامیکی سیستم به مرور زمان موجب تخریب و خرابی نشود.
بیشتر بخوانید: مزایا و معایب کولر گازی ( اسپلیت )VRF هوشمند چیست؟
مزایای لوله کشی سیستم های VRF
- انعطاف پذیری: سیستم های VRF را می توان به راحتی با نیازهای مختلف ساختمان تنظیم کرد. به عنوان مثال، می توان چندین واحد داخلی را به یک واحد خارجی متصل کرد و هر واحد داخلی را می توان به طور مستقل کنترل کرد. این امر باعث می شود که سیستم های VRF برای ساختمان های بزرگ با نیازهای مختلف، مانند ساختمان های اداری، هتل ها و بیمارستان ها، ایده آل باشند.
- راندمان بالا: سیستم های VRF از مبرد برای انتقال گرما استفاده می کنند که بسیار کارآمدتر از هوا است. این امر منجر به صرفه جویی در مصرف انرژی و کاهش هزینه های عملیاتی می شود.
- کنترل منطقه ای: سیستم های VRF به شما امکان می دهند تا دمای هر منطقه را به طور جداگانه کنترل کنید. این امر باعث افزایش راحتی و آسایش ساکنان ساختمان می شود.
- نصب آسان: سیستم های VRF معمولاً نصب آسان تری نسبت به سایر سیستم های HVAC دارند. این امر می تواند منجر به کاهش هزینه های نصب شود.
- قابلیت اطمینان بالا: سیستم های VRF معمولاً از قطعات با کیفیت بالا ساخته می شوند و به همین دلیل قابلیت اطمینان بالایی دارند.
معایب لوله کشی سیستم های VRF
- هزینه اولیه بالا: سیستم های VRF معمولاً هزینه اولیه بالاتری نسبت به سایر سیستم های HVAC دارند. این امر می تواند یکی از موانع اصلی برای انتخاب این سیستم ها باشد.
- پیچیدگی: سیستم های VRF پیچیده تر از سایر سیستم های HVAC هستند. این امر می تواند منجر به افزایش هزینه های تعمیر و نگهداری شود.
- نیاز به تخصص: نصب و نگهداری سیستم های VRF نیاز به تخصص خاصی دارد. بنابراین، باید از تکنسین های مجرب برای این کار استفاده شود.
- محدودیت در طول لوله کشی: سیستم های VRF محدودیت هایی در طول لوله کشی دارند. این امر می تواند در برخی از ساختمان ها مشکل ساز باشد.
- نشت مبرد: نشت مبرد یکی از مشکلات رایج در سیستم های VRF است. این امر می تواند منجر به کاهش راندمان سیستم و افزایش هزینه های تعمیر شود.
اهمیت اندازه گیری دقیق لوله کشی VRF
در سیستم‌های VRF، اندازه‌گیری دقیق طول لوله‌ها از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. طول لوله‌ها می‌تواند تعیین‌کننده نیاز به افزایش سایز لوله‌های مبرد باشد. اگر سایز لوله مناسب نباشد، سرعت جریان مبرد هنگام کارکرد سیستم مناسب نخواهد بود که می‌تواند بر بازگشت روغن تأثیر گذاشته و باعث خرابی کمپرسور شود.
قانون ۱۳۰ فوت در طراحی
یکی از مهمترین قوانین در نصب سیستم‌های VRF، قانون ۱۳۰ فوت است. فاصله از اولین انشعاب سیستم تا دورترین یونیت داخلی نباید از ۱۳۰ فوت تجاوز کند. اگر این فاصله بیشتر شود، نیاز به افزایش سایز لوله‌های مسی خواهد بود. این موضوع به‌ویژه در سیستم‌های هیت ریکاوری برای خط مایع و در سیستم‌های هیت پمپ برای هر دو خط مایع و گاز صادق است.
اهمیت نقشه‌خوانی و پیاده‌سازی دقیق
نصاب‌ها باید قبل از شروع کار، نقشه شماتیک لوله‌کشی را به دقت بررسی کنند و از امکان‌پذیر بودن مسیرهای پیشنهادی اطمینان حاصل کنند. گاهی موانعی مانند تیرها یا دیوارها ممکن است باعث تغییر مسیر شوند. هرگونه تغییر در طول مسیرها باید به دقت ثبت و به طراح گزارش شود تا محاسبات سایز لوله‌ها و شارژ گاز مجدداً انجام شود.
نتایج نصب نادرست
اگر سیستم با طول‌های نادرست یا سایز لوله‌های نامناسب نصب شود، مشکلاتی مانند کاهش عملکرد، مشکلات برگشت روغن و خرابی کمپرسور ایجاد خواهد شد. همچنین محاسبه شارژ گاز نیز با توجه به سایز لوله‌های مایع انجام می‌شود و اگر سایز لوله‌ها با طراحی تطابق نداشته باشد، میزان شارژ گاز نیز نادرست خواهد بود. این مشکلات ممکن است بلافاصله ظاهر نشوند اما در درازمدت باعث مشکلات جدی خواهند شد.
سخن آخر
لوله‌کشی این سیستم‌های وی‌آر‌اف یکی از مهمترین قسمت‌های اجرایی است. رعایت دقت در اجرا و توجه به نکات فنی، مطابق با توصیه‌های کمپانی‌های مربوطه، باعث افزایش کارایی و طول عمر سیستم‌ها می‌شود. در این مقاله، نکات مهم و قابل توجه درباره اصول اجرایی و لوله‌کشی سیستم‌های وی‌آر‌اف بیان شده است.
